Kolejne gminy wdra­żają pro­gram ogra­ni­cze­nia niskiej emi­sji. Dzięki PONE miesz­kańcy korzy­stają z dota­cji przy wymia­nie sta­rych kotłów i pie­ców na nowo­cze­sne urzą­dze­nia wyko­rzy­stu­jące odna­wialne źró­dła energii.

Pro­gram ogra­ni­cza­nie niskiej emi­sji (PONE) uła­twia samo­rzą­dom sys­te­mowe dzia­ła­nia zmniej­sza­jące ilość sub­stan­cji szko­dli­wych w atmos­fe­rze. Pod­sta­wo­wym dzia­ła­niem w ramach PONE jest kom­plek­sowa likwi­da­cja ist­nie­ją­cych nie­efek­tyw­nych źró­deł cie­pła. Wła­dze gmin wdra­ża­ją­cych PONE, sto­sun­kowo nie­wiel­kim nakła­dem środ­ków zachę­cają użyt­kow­ni­ków kop­cą­cych kotłów domo­wych do ich wymiany na eko­lo­giczne i ener­go­osz­czędne urzą­dze­nia grzew­cze. Zmniej­sze­nie emi­sji tru­ją­cych sub­stan­cji zawar­tych w dymie jest moż­liwe rów­nież poprzez upo­wszech­nia­nie wyko­rzy­sta­nia bio­masy (w kotłach na pel­let), sys­te­mów solar­nych z kolek­to­rami sło­necz­nymi i pane­lami foto­wol­ta­icz­nymi, pomp cie­pła, a także ter­mo­mo­der­ni­za­cji budynków.

Za niską emi­sję uznaje się tzw. emi­sję komu­ni­ka­cyjną i emi­sję pocho­dzącą z lokal­nych kotłowni węglo­wych i indy­wi­du­al­nych pale­nisk domo­wych opa­la­nych węglem. Przyj­muje się, że niską emi­sję powo­dują wszyst­kie kominy o wyso­ko­ści do 40 metrów, czyli wszyst­kie kotłow­nie domowe oraz więk­szość obiek­tów komu­nal­nych i uży­tecz­no­ści publicznej.

Pro­gramy Ogra­ni­cze­nia Niskiej Emi­sji są pro­gra­mami wyko­naw­czymi Pro­gra­mów Ochrony Śro­do­wi­ska, któ­rych uchwa­le­nie jest obo­wiąz­kiem Gmin i Powia­tów. Inwe­sty­cje w ramach PONE są finan­so­wane w for­mie dota­cji wypła­ca­nej przez Urząd Gminy. Inwe­stor, czyli miesz­ka­niec Gminy zakwa­li­fi­ko­wany do udziału w Pro­gra­mie ponosi tylko część kosz­tów zwią­za­nych z wymianą sta­rych kotłów i mon­ta­żem urzą­dzeń wyko­rzy­stu­ją­cych odna­wialne źró­dła ener­gii. Wyso­kość dofi­nan­so­wa­nia zależy od warun­ków narzu­co­nych przez Woje­wódzki Fun­dusz Ochrony Śro­do­wi­ska i Gospo­darki Wod­nej w Kato­wi­cach. Reali­zu­jąc zada­nie inwe­sty­cyjne Inwe­stor wpłaca na konto Wyko­nawcy swój udział wła­sny w zada­niu (np. 30%), pozo­stała część jest wypła­cana bez­po­śred­nio Wyko­nawcy (fir­mie insta­la­cyj­nej) po zakoń­cze­niu prac.

Pod­stawą Pro­gra­mów Ogra­ni­cze­nia Niskiej Emi­sji na tere­nach poszcze­gól­nych gmin woje­wódz­twa ślą­skiego jest „Lista przed­się­wzięć prio­ry­te­to­wych pla­no­wa­nych do dofi­nan­so­wa­nia ze środ­ków Woje­wódz­kiego Fun­du­szu Ochrony Śro­do­wi­ska i Gospo­darki Wod­nej w Kato­wi­cach” Prio­ry­tet 3: Ochrona powie­trza i ochrona przed hała­sem, 3.1: Polep­sze­nie jako­ści powie­trza i ochrona kli­matu ziemi (OA), OA 1: Zmniej­sze­nie emi­sji z pro­ce­sów spa­la­nia paliw, OA 1.4: Wdra­ża­nie obsza­ro­wych pro­gra­mów ogra­ni­cze­nia emi­sji pyłowo-gazowych.

Środki na reali­za­cję zada­nia Urząd Gminy pozy­skuje w postaci pożyczki udzie­lo­nej przez WFO­ŚiGW w Kato­wi­cach. Po okre­sie 5 lat od zakoń­cze­nia reali­za­cji zada­nia WFO­ŚiGW umo­rzy do 50% kwoty udzie­lo­nej pożyczki. Zgod­nie z zasa­dami WFO­ŚiGW umo­rze­nie musi być prze­ka­zane na reali­za­cję następ­nych celów eko­lo­gicz­nych, np. ter­mo­mo­der­ni­za­cja, budowa kana­li­za­cji, finan­so­wa­nie następ­nego etapu PONE, itp.